Denemememeeme deneme

Bilim insanları, sinir bilimi alanındaki en inanılmaz vaka olarak kabul edilen Phineas Gage’in 164 yıl önce geçirdiği kazayı bilgisayar analizleriyle inceledi. Beyni parçalanan işçinin nasıl hayatta kaldığı sonunda netlik kazandı.

Demiryolu işçisi Phineas Gage, 13 Eylül 1848 günü, tarihe “Amerikan Demir Kol Vakası” olarak geçecek çok ağır bir kaza geçirdi. Vermont eyaletinde Rutland&Burlington demiryolunun inşasında çalışan Gage, patlatılacak olan bir kayanın üzerinde açılan deliğe, 110 santim

Gage ve kafatasını delip geçen demir çubuk.

uzunluğundaki bir demir kullanarak barut, fitil ve kum doldurdu.

25 yaşındaki işçinin doldurduğu kumun az gelmesi, barutun patlamasına neden oldu. Altı kilo ağırlığındaki demir çubuk, Gage’in sol gözünün altından müthiş bir hızla girip kafasından çıktı ve 25 metre öteye düştü. Bu andan sonra yaşananlar, sinir bilimi ve psikoloji tarihinde en çok tartışılan konulardan birini oluşturdu.

Beyninin sol ön lobu neredeyse tamamen parçalanan Gage, sakin bir şekilde ayağa kalktı. Bilinci yerindeydi ve sadece birkaç dakika sonra konuşmaya başladı. Kimsenin yardımı olmadan at arabasına bindi ve doktorun bulunduğu 1,2 kilometre ötedeki en yakın yerleşim birimine arabada dik oturur vaziyette gitti. Gage’i ilk muayene eden kişi olan Dr Edward Williams, onun öldüğünü zannetti ancak ağır yaralı işçinin nabzı 60’ı gösteriyordu.

Doktorların büyük çabası altında yaklaşık bir ay sonra kendini toparlayan Gage, sağlığına kavuştuğunda, karakteri ve davranışları tamamen değişmişti. Çalışkanlığını korusa da, konuşma ve algılama sorunları yaşamaya başladı, kendisine yardımcı olmak isteyenlere karşı sabırsız bir hal aldı. Yaralarının neden olduğu sağlık sorunları nedeniyle sadece 12 yıl sonra ölse de, Gage’in mucizevi kurtuluşu ve yaşadığı değişim, tıp tarihindeki en ilginç dosyalardan birini oluşturdu.

10 MİLYON OLASILIKLI ANALİZ
Aradan geçen 164 yılın ardından, bilim insanları Gage’in kafatasına ait en detaylı modeli çıkarmayı başardı. Araştırmacılar, Gage’in beyninde oluşan hasarı derinlemesine inceleyerek, yaşadığı kazanın ayrıntılarını çıkardı. Ayrıca, karakter değişikliklerine neden olan Alzheimer gibi hastalıkların daha detaylı incelenmesini sağlayacak bulgular elde edildi.

Gage’in beyin dokusundan örnek bulunmaması ve otopsi raporun yetersiz kalması, beyninde oluşan hasarın boyutunu anlamayı zorlaştırıyordu. Harvard Üniversitesi araştırmacıları, 2001 yılında Gage’in kafatasına sahip olan Warren Anatomi Müzesi’nden izin alarak, kafatasının bilgisayar tomografisini çıkardı. Ancak çalışmayı gerçekleştiren akademisyenlerin üniversiteden ayrılmasıyla veriler kayboldu.

Nasıl Eklerim?